Systemy zarządzania produkcją – MES czy zarządzanie produkcją ERP?

Wybór systemu zarządzania produkcją to temat spędzający sen z powiek wszystkim przedsiębiorcom, którzy zajmują się produkowaniem towarów. Obojętnie czy jest to produkcja małoseryjna, personalizowana czy „taśmowa”. Wybór pomiędzy klasycznym systemem MES a modułem zarządzania produkcją w klasycznych „pudełkowych” systemach ERP jest dość trudny, poniżej postaram się porównać oba rozwiązania.

Co to jest MES ? – Manufacturing Execution Systems (MES) to wg. definicji system komunikacji i informowania obszaru produkcji. Typowy MES powinien umożliwić kontrolę produkcji w czasie rzeczywistym. Obejmuje swoim działaniem tak maszyny (w połączeniu z systemami automatyki oraz warstwą czujnikową), ludzi, procesy, magazyn jak wszystkie elementy związane z planowaniem produkcji. Trudo jest wybrać który z powyższych obszarów jest kluczowy dla systemów MES.

Zastosowanie jakiegokolwiek systemu do zarządzania produkcją jest koniecznością. Osobny system MES posiada zdecydowanie więcej możliwości jeśli chodzi o funkcjonalności związane z planowaniem produkcji, dedykowaniem zadań na poszczególne gniazda i stanowiska produkcyjne. Co najważniejsze możliwości związane z kartami produktowymi są zdecydowanie bardziej szerokie. Wariantowanie marszruty oraz BOM pozwala na ograniczenie ilości dokumentacji. Przykładowo produkcja zasilacza impulsowego, którego parametrem zmiennym jest obciążalność prądowa i napięcie wyjściowe dla klasycznego systemu MES to stworzenie jednej karty produktowej w kilku wariantach zależnych od parametrów wyjściowych zasilacza. Dla modułu zarządzania produkcją w ERP konieczne jest stworzenie tylu kart produktowych ile jest wariantów. W związku z tym w przypadku kiedy produkcja jest małoseryjna (ograniczona ilość kart produktowych) lub mamy do czynienia z prostymi operacjami montażu dobrym rozwiązaniem jest wybór modułu do zarządzania produkcją w ramach systemy ERP. Oczywiście mam tu na myśli systemy „pudełkowe”. Kiedy mamy do czynienia z produkcją wymagającą bardziej skomplikowanej warstwy montażowej, kiedy w grę wchodzi wariantowość, produkcja półproduktów na potrzeby dalszej produkcji czy większa personalizacja produktu końcowego musimy rozważyć system MES.

W klasycznych systemach MES mamy większe możliwości zarzadzania jakością, utrzymaniem ruchu, personelem, przydzielonymi zadaniami, rozliczaniem czasu pracy maszyn, ich wydajnością. Mamy większą kontrolę nad płynnością produkcji lepszym planowaniem i reagowaniem na przestoje. Całość tych zalet składa się zwiększenie optymalizacji, skróceniem czasu potrzebnego na uruchomienie nowych linii produkcyjnych, na lepszym reagowaniu na sytuacje nieprzywidziane.

Niezbędnym elementem dla systemy MES czy zarządzania produkcją w ramach ERP jest integracja z systemami CMMS, PDM, WMS czy w końcu systemami HR, sprzedażowymi czy księgowymi. A ze strony maszyn połączenie do czujników czy warstwy PLC. Dobre systemy MES moduły zarządzania warstwą SCADA, CMMS, PDM czy magazynem mają już zintegrowane wewnętrznie. Systemy zarządzania produkcją w ramach ERP z kolei mają już wewnętrzną integrację z magazynem, systemem sprzedażowym, HR czy księgowością.

Na koniec musimy porównać koszty i czas związany w wdrożeniem systemów. Klasyczny system MES w większości rozwiązań jest „szyty” na zamówienie co oznacza większe koszty i dłuższy czas związany z wdrożeniem. Jeśli do tego doliczymy koszty związane z integracją z zewnętrznymi systemami to MES jest dość drogim rozwiązaniem. W przypadku systemów zarządzania produkcją w ramach ERP koszt wdrożenia obejmuje w zasadzie zakup licencji. Samo wdrożenie także jest krótsze ponieważ nie jest mocno skomplikowane i może zostać wykonane samodzielnie.                

Podsumowując wybór pomiędzy MES a zarządzeniem produkcją jako modułem w ERP w zasadzie uzależnione jest głównie od typu wykonywanej produkcji oraz przeznaczonego na ten cel budżetu. W każdym z przypadków początkiem całego procesu powinien być audyt procesowy na produkcji. Wyniki tego badania powinny dać odpowiedź jakiego systemu potrzebujemy.