Mentoring i coaching — na czym polegają różnice?

Czym jest mentoring?

O mentoringu mówi się, kiedy osoba doświadczona, przywódca, opiekuje się mniej doświadczoną. Według definicji mentoring opiera się na budowie relacji, podczas której przekazywane są informacje i umiejętności sprzyjające efektywnej pracy, najlepszym praktykom, zmianom nawyków i sposobu myślenia. Mentor może mieć cechy lidera, ale przede wszystkim jest ekspertem, przykładem godnym naśladowania, osobą, która udziela rad, wskazówek i dzieli się swoim doświadczeniem z innymi.

Czym jest coaching?

Coaching, podobnie jak mentoring, ma na celu rozwój osobisty. Coach motywuje do pracy, pokonywania swoich barier, przekazuje wiedzę wynikającą z jego doświadczenia. Nie musi być on jednak specjalistą w danej dziedzinie, ale wspiera swojego klienta, by ten poszukiwał rozwiązań i odpowiedzi na nurtujące go pytania.

Różnica pomiędzy coachingiem a mentoringiem

Petter Mathisen, norweski specjalista w dziedzinie mentoringu, twierdzi, że najważniejszą ideą mentoringu jest proces rozwoju, a coachingu efektywne osiąganie celów.

Ponadto ekspert wskazuje kilka innych różnic między mentoringiem a coachingiem.

• Czas: mentoring jest procesem dłuższym. Coaching trwa krócej i jest bardziej intensywny.
• Poziom wiedzy: ponieważ mentor jest ekspertem, mistrzem, wchodzi w partnerską relację ze swoim uczniem i udziela mu rad z konkretnej dziedziny. Coach mobilizuje do szukania rozwiązań.
• Sposób pracy: coach skupia się na osiąganiu szybkich rezultatów i na poszukiwaniu możliwości działania, a mentor analizuje przyczyny i okoliczności określonej sytuacji.
• Sposób rozwoju: mentoring ma za zadanie rozwijać kompetencje i umiejętności, a coaching wykorzystuje te, które klient już ma.

Nie zmienia to faktu, że zarówno coaching, jak i mentoring mogą zadziałać motywująco i rozwojowo, mogą wzmocnić zaangażowanie pracowników. W obu tych dziedzinach liczą się także doświadczenie i umiejętności coacha lub mentora.

Dowiedz się więcej o szkoleniu: Coaching i mentoring menedżerski

Jakie korzyści organizacji daje mentoring?

Nowoczesne przedsiębiorstwa coraz częściej doceniają rolę mentoringu w zarządzaniu zespołem. Chętnie budują kulturę firmy, w której wiedzą, zdobywaną często latami, mentorzy/liderzy dzielą się z mniej doświadczonymi pracownikami. Ci z kolei przyjmują rolę podopiecznego (mentee).

Mentoring jest niezwykle zindywidualizowany, spersonalizowany, przekazuje wysokiej jakości wiedzę. Przynosi korzyści nie tylko uczniom, ale także samemu mentorowi, ponieważ prowadzi do wymiany informacji i wzmacnia kontakt międzypokoleniowy. Proces ten, jeśli jest dobrze przeprowadzony, zapewnia nie tylko wysoką merytorykę, ale także oszczędności.

Mentoring wpływa korzystnie na emocje. Pary, w których mentor wyróżnia się wysoką kulturą i chętnie dzieli się doświadczeniem, odczuwają satysfakcję ze wspólnej pracy i mają do siebie zaufanie.

Możliwość współpracy z liderem-przywódcą w oczach pracowników podnosi także prestiż firmy i zaufanie do jej marki. Praca w takim przedsiębiorstwie zmniejsza rotację oraz sprzyja udanym rekrutacjom.

Pracownicy doceniają mentoring, a spotkania z mistrzami traktują jak wyróżnienie, odbierają je jako sygnał, że są ważni dla przełożonych. Szansa na rozwój pod okiem mentora jest dla nich elementem wynagrodzenia.

Z zalet mentoringu korzysta także kadra menadżerska, która uczy się, jak rozwijać swoje kompetencje, a także jak wpływać na zaangażowanie pracowników, jak ich wspierać i inspirować.

Podczas wprowadzania mentoringu w firmie należy zwrócić uwagę, aby relacja między mentorem a mentee nie wynikała z przymuszenia. Nie powinno się pracownikowi narzucać mentora, ani zmuszać kogoś do bycia czyimś mentorem. W takim wypadku szybciej pojawi się niechęć, a współpraca nie przyniesie oczekiwanych rezultatów.

Jak zdobyć odpowiednie umiejętności?

Relacje mentorskie można budować na kilka sposobów. Na przykład przez networking (proces wymiany informacji, zasobów, wzajemne wspieranie się), kontakty osobiste lub programy mentorskie.

Firmy decydują się na mentoring w wielu przypadkach. Na przykład wtedy, kiedy praca z liderem ma być długofalowa i ma na celu wprowadzenie pracownika w kulturę oraz strukturę firmy. Działanie to wymaga specjalistycznej wiedzy, opieki kogoś doświadczonego i obdarzonego specyficznymi umiejętnościami.

Dowiedz się więcej o programie rozwojowym: Akademia rozwoju mentoring i coaching

Trudno określić, ilu spotkań z mentorem potrzeba, by zdobyć nowe kompetencje. Czasami wystarczy seria konsultacji, która zburzy mury, jakie stały na drodze do rozwoju i poradzeniu sobie z przeciwnościami. Bywa też tak, że wystarczy jednorazowe zetknięcie z mentorem, który przekaże kilka cennych wskazówek. Z mentorem można pracować indywidualnie albo w grupie, w zależności od potrzeb i okoliczności.

Wybierając mentora, warto zwrócić uwagę na to, czy jest to osoba z doświadczeniem, otwarta, życzliwa i czy ma czas oraz chęci do nauczania.