Etyka w biznesie — czym jest, dlaczego jest tak ważna?

Etyka w biznesie — co to?

Czym jest etyka w biznesie? To zbiór zasad i norm moralnych kształtujących sposób zarządzania przedsiębiorstwem. To nimi firmy powinny się kierować, podejmując decyzje. Osoby decyzyjne muszą brać pod uwagę interesy pracowników, klientów, kontrahentów oraz interesariuszy. Przedsiębiorca powinien działać zgodnie z podstawowymi wartościami, takimi jak uczciwość, transparentność, odpowiedzialność społeczna.

Wartości etyczne powinny być częścią kultury organizacyjnej firmy i powinny być stosowane w praktyce. Pomagają w budowaniu dobrej atmosfery w pracy, sprzyjają zaangażowaniu pracowników oraz lojalności klientów. 

Czynniki wpływające na etyczność firmy

Wyróżniamy czynniki etyczne wewnętrzne oraz zewnętrzne. Obie te grupy czynników odgrywają ważną rolę w kształtowaniu postaw i działań przedsiębiorstwa

Czynniki wewnętrzne

• Kultura organizacyjna — wartości, normy i zasady panujące w firmie, które są promowane przez liderów i zarząd. Mają one bezpośredni wpływ na etyczne postawy pracowników.
• Kodeks etyczny — formalny zbiór zasad i standardów, którymi przedsiębiorstwo się kieruje. 
• Liderzy i zarząd — postawa i zachowania kadry zarządzającej mają duży wpływ na etyczne standardy w przedsiębiorstwie. Liderzy mogą promować lub zaniedbywać kwestie etyczne.
• Polityka HR i szkolenia — systemy motywacyjne, szkolenia z zakresu etyki i polityki zarządzania pracownikami.
• Transparentność wewnętrzna — otwartość w komunikacji, przepływ informacji oraz sposób zarządzania wpływają na klimat etyczny w organizacji.
• Struktura organizacyjna — układ hierarchii, podział kompetencji i proces podejmowania decyzji. To wszystko wpływa na to, jak pracownicy postrzegają normy etyczne.

Czynniki zewnętrzne

• Obowiązujące przepisy prawne i regulacje wyznaczają granice dopuszczalnych działań przedsiębiorstwa, wpływając na jego etyczne funkcjonowanie.
• Oczekiwania społeczne oraz normy kulturowe kształtują postrzeganie etyczności działań przedsiębiorstwa.
• Sposób, w jaki rywale na rynku postępują, może wpływać na standardy etyczne przyjęte przez przedsiębiorstwo.
• Współpraca z uczciwymi i odpowiedzialnymi partnerami może wpływać na etyczne standardy przedsiębiorstwa.
• Społeczny nadzór, oczekiwania klientów, a także sposób, w jaki media przedstawiają działania firmy to czynniki, które bardzo mogą wpływać na jej decyzje dotyczące etyki.
• Działania i kampanie organizacji pozarządowych często wywierają presję na przedsiębiorstwa, aby prowadziły działalność w sposób bardziej etyczny.

Kluczowe wartości etyki w biznesie

Etyka w biznesie przybliża do osiągania celów gospodarczych, ale służy również do budowania zaufania i zwiększania swojej reputacji wśród klientów, partnerów i pracowników. Działanie w zgodzie z zasadami uczciwości wobec swoich klientów, podwładnych oraz kontrahentów to fundament, na którym opiera się każde etyczne podejście do biznesu. Firmy powinny brać odpowiedzialność za swoje działania, zarówno wobec społeczeństwa, jak i środowiska, a pod pojęciem społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR) rozumiemy m.in. działania proekologiczne i zaangażowanie społeczne.

Dowiedz się więcej na szkoleniu: Komunikacja międzykulturowa w biznesie

Kultura organizacyjna, która opiera się o przejrzystość działania sprzyja zaufaniu w relacjach z klientami i kontrahentami. Dlatego firmy powinny wdrażać takie praktyki, które są jesne dla pracowników, kontrahentów oraz klientów. Niezwykle ważna jest także równość w traktowaniu wszystkich osób w miejscu pracy, bez względu na płeć, wiek czy pozycję w firmie. Poza tym etyczne postępowanie oznacza też “zgodne z obowiązującym prawem”. Takie funkcjonowanie minimalizuje ryzyko działań niezgodnych z normami społecznymi, np. zmniejsza skłonność do korupcji.

Etyka biznesowa stanowi element kultury organizacyjnej, która wpływa na funkcjonowanie firmy i jej zaangażowanie w odpowiedzialne działania. Rozumienie, czym jest etyka w biznesie, pozwala firmom wdrażać wartości etyczne w działalność gospodarczą na wszystkich poziomach: zarówno mikro, w miejscach pracy, jak i makro, w relacjach ze społeczeństwem.

Przeczytaj na blogu: Trudna sztuka obsługi klienta. Co jest kluczowe?

Dlaczego etyka w biznesie jest istotna?

Etyka w biznesie wyróżnia trzy najważniejsze aspekty: uczciwość, odpowiedzialność i transparentność. Jest ważna, ponieważ wpływa na funkcjonowanie firm i sprawia, że działa ona w zgodzie z oczekiwaniami społecznymi i prawnymi, a także buduje zaufanie w relacjach z klientami, pracownikami oraz kontrahentami. Przedsiębiorstwa, które wdrażają podstawowe wartości etyczne, to te bardziej odpowiedzialne i transparentne, co z kolei sprzyja budowaniu silnej pozycji na rynku. Firma działająca w oderwaniu od otoczenia, bez uwzględnienia etycznych norm, ryzykuje utratę reputacji oraz zaufania interesariuszy.

Przykłady postępowania etycznego w firmie

Etyka biznesu nie powinna być tylko teorią. Ma ona bowiem ogromne znaczenie, gdy chodzi o codzienne funkcjonowanie firmy. Wpływa między innymi na jej reputację i relacje z otoczeniem.

• Firma dba o to, aby każdy pracownik był traktowany sprawiedliwie, bez względu na płeć, wiek, pochodzenie etniczne czy inne cechy osobiste. Etyczne postępowanie w firmie tworzy przyjazne środowisko pracy, wolne od mobbingu i dyskryminacji. 
• Firma dbająca o etykę upewnia się, że jej dostawcy i partnerzy biznesowi również przestrzegają zasad etycznych. Współpracuje z dostawcami, którzy nie korzystają z pracy dzieci, płacą godziwe wynagrodzenia i szanują prawa człowieka.
• Firma działająca uczciwie przedstawia swoim klientom rzetelne informacje na temat produktów i usług. Przykładem etycznego postępowania może być unikanie fałszywych reklam czy ukrytych opłat.
• Firma nie angażuje się w praktyki korupcyjne, unika działań niezgodnych z przepisami dotyczącymi ochrony środowiska czy praw pracowniczych.
• Przedsiębiorstwo regularnie i rzetelnie informuje swoich akcjonariuszy oraz inne zainteresowane strony o swojej sytuacji finansowej.